Điều 79. Tài khoản 511 - Doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ thông tư 200
1. Nguyên tắc kế toán
1.1. Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán, bao gồm cả doanh thu bán
hàng hoá, sản phẩm và cung cấp dịch vụ cho công ty mẹ, công ty con trong cùng
tập đoàn.
1.2. Tài khoản này phản ánh doanh thu của hoạt động sản
xuất, kinh doanh từ các giao dịch và các nghiệp vụ sau:
a) Bán hàng: Bán sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra,
bán hàng hoá mua vào và bán bất động sản đầu tư;
b) Cung cấp dịch vụ: Thực hiện công việc đã thoả thuận theo hợp đồng trong một kỳ, hoặc nhiều kỳ kế toán,
như cung cấp dịch vụ vận tải, du lịch, cho thuê TSCĐ theo phương thức cho thuê
hoạt động, doanh thu hợp đồng xây dựng....
c) Doanh thu khác.
1.3.
Điều kiện ghi nhận doanh thu
a) Doanh nghiệp chỉ ghi nhận doanh thu bán hàng khi đồng
thời thỏa mãn các điều kiện sau:
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích
gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa cho người mua;
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa
như người sở hữu hoặc quyền kiểm soát hàng hóa;
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn. Khi hợp đồng quy định người mua được quyền trả lại sản phẩm, hàng hoá, đã
mua theo những điều kiện cụ thể, doanh nghiệp chỉ được ghi nhận doanh thu khi
những điều kiện cụ thể đó không còn tồn tại và người mua không được quyền trả
lại sản phẩm, hàng hoá (trừ trường hợp khách hàng có quyền trả lại hàng hóa dưới hình thức đổi
lại để lấy hàng hóa, dịch vụ khác);
- Doanh nghiệp đã
hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng;
- Xác định được các chi phí liên quan đến giao dịch bán
hàng.
b) Doanh nghiệp chỉ ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ
khi đồng thời thỏa mãn các điều kiện sau:
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn. Khi hợp đồng quy định người mua được quyền trả lại dịch vụ đã mua theo
những điều kiện cụ thể, doanh nghiệp chỉ được ghi nhận doanh thu khi những điều
kiện cụ thể đó không còn tồn tại và người mua không được quyền trả lại dịch vụ
đã cung cấp;
- Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ
giao dịch cung cấp dịch vụ đó;
- Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào thời
điểm báo cáo;
- Xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch và chi
phí để hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
1.4. Trường hợp hợp đồng kinh tế bao gồm nhiều giao dịch,
doanh nghiệp phải nhận biết các giao dịch để ghi nhận doanh thu phù hợp với
Chuẩn mực kế toán, ví dụ:
- Trường hợp hợp đồng kinh tế quy định việc bán hàng và
cung cấp dịch vụ sau bán hàng (ngoài điều khoản bảo hành thông thường), doanh
nghiệp phải ghi nhận riêng doanh thu bán hàng và doanh thu cung cấp dịch vụ;
- Trường hợp hợp đồng quy định bên bán hàng chịu trách
nhiệm lắp đặt sản phẩm, hàng hóa cho người mua thì doanh thu chỉ được ghi nhận
sau khi việc lắp đặt được thực hiện xong.
- Trường hợp doanh nghiệp có nghĩa vụ phải cung cấp cho người mua hàng hóa,
dịch vụ miễn phí hoặc chiết khấu, giảm giá trong giao dịch dành cho khách hàng
truyền thống, kế toán chỉ ghi nhận doanh thu đối với hàng hóa, dịch vụ phải
cung cấp miễn phí đó cho đến khi đã thực hiện nghĩa vụ với người mua.
1.5. Doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ thuần mà doanh nghiệp thực hiện được trong kỳ kế toán có thể thấp hơn
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ ghi nhận ban đầu do các nguyên nhân:
Doanh nghiệp chiết khấu thương mại, giảm giá hàng đã bán cho khách hàng hoặc
hàng đã bán bị trả lại (do không đảm bảo điều kiện về quy cách, phẩm chất ghi
trong hợp đồng kinh tế);
Trường hợp sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã tiêu thụ từ các kỳ trước, đến kỳ
sau phải chiết khấu thương mại, giảm giá hàng
bán, hoặc hàng bán bị trả lại thì doanh nghiệp được ghi giảm doanh thu theo
nguyên tắc:
- Nếu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã tiêu thụ từ các kỳ trước, đến kỳ sau phải
giảm giá, phải chiết khấu thương mại, bị trả lại nhưng phát sinh trước thời
điểm phát hành Báo cáo tài chính, kế toán phải coi đây là một sự kiện cần điều
chỉnh phát sinh sau ngày lập Bảng cân đối kế toán và ghi giảm doanh thu trên
Báo cáo tài chính của kỳ lập báo cáo.
- Trường hợp Sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ phải giảm giá, phải chiết khấu
thương mại, bị trả lại sau thời điểm phát hành Báo cáo tài chính thì doanh
nghiệp ghi giảm doanh thu của kỳ phát sinh.
1.6. Doanh thu trong một số trường hợp được xác định như sau:
1.6.1. Doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ không bao gồm các khoản thuế
gián thu phải nộp, như thuế GTGT (kể cả trường hợp nộp thuế GTGT theo phương
pháp trực tiếp), thuế TTĐB, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ môi trường.
Trường hợp không tách ngay được số thuế gián thu phải nộp tại thời điểm ghi
nhận doanh thu, kế toán được ghi nhận doanh thu bao gồm cả số thuế phải nộp và
định kỳ phải ghi giảm doanh thu đối với số thuế gián thu phải nộp. Khi lập báo
cáo kết quả kinh doanh, chỉ tiêu “Doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ” và chỉ
tiêu “Các khoản giảm trừ doanh thu” đều không bao gồm số thuế gián thu phải nộp
trong kỳ do về bản chất các khoản thuế gián thu không được coi là một bộ phận
của doanh thu.
1.6.2. Trường hợp trong kỳ doanh nghiệp đã viết hoá đơn
bán hàng và đã thu tiền bán hàng nhưng đến cuối kỳ vẫn chưa giao hàng cho người
mua hàng, thì trị giá số hàng này không được coi là đã bán trong kỳ và không
được ghi vào tài khoản 511 “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” mà chỉ hạch
toán vào bên Có tài khoản 131 “Phải thu của khách hàng” về khoản tiền đã thu
của khách hàng. Khi thực giao hàng cho người mua sẽ hạch toán vào tài khoản
511“Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” về trị giá hàng đã giao, đã thu
trước tiền bán hàng, phù hợp với các điều kiện ghi nhận doanh thu.
1.6.3. Trường hợp xuất hàng hóa để khuyến mại, quảng cáo nhưng khách hàng
chỉ được nhận hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo các điều kiện khác như phải
mua sản phẩm, hàng hóa (ví dụ như mua 2 sản phẩm được tặng 1 sản phẩm....) thì
kế toán phải phân bổ số tiền thu được để tính doanh thu cho cả hàng khuyến mại,
giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn hàng bán (trường hợp này bản chất
giao dịch là giảm giá hàng bán).
1.6.4. Trường hợp doanh nghiệp có doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ngoại tệ ra đơn vị tiền tệ kế
toán theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ kinh tế. Trường hợp có nhận tiền ứng trước của khách hàng
bằng ngoại tệ thì doanh thu tương ứng với số tiền ứng trước được quy đổi ra đơn
vị tiền tệ kế toán theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm nhận ứng trước.
1.6.5. Doanh thu bán bất động sản của doanh nghiệp là chủ đầu tư phải thực hiện
theo nguyên tắc:
a) Đối với các công trình, hạng mục công trình mà doanh nghiệp là chủ đầu
tư (kể cả các công trình, hạng mục công trình doanh nghiệp vừa là chủ đầu tư,
vừa tự thi công), doanh nghiệp không được ghi nhận doanh thu bán bất động sản
theo Chuẩn mực kế toán Hợp đồng xây dựng và không được ghi nhận doanh thu đối
với số tiền thu trước của khách hàng theo tiến độ. Việc ghi nhận doanh thu bán
bất động sản phải đảm bảo thoả mãn đồng thời 5 điều kiện sau:
- Bất động sản đã hoàn thành toàn bộ và bàn giao cho người mua, doanh
nghiệp đã chuyển giao rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu bất động sản
cho người mua;
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền
quản lý bất động sản như người sở hữu bất động sản hoặc quyền kiểm soát bất
động sản;
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;
- Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch
bán bất động sản;
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán bất động sản.
b)
Đối với các công trình, hạng mục công trình mà doanh nghiệp là chủ đầu tư (kể
cả các công trình, hạng mục công trình doanh nghiệp vừa là chủ đầu tư, vừa tự
thi công), trường hợp khách hàng có quyền hoàn thiện nội thất của bất động sản
và doanh nghiệp thực hiện việc hoàn thiện nội thất của bất động sản theo đúng
thiết kế, mẫu mã, yêu cầu của khách hàng thì doanh nghiệp được ghi nhận doanh
thu khi hoàn thành, bàn giao phần xây thô cho khách hàng. Trường hợp này, doanh
nghiệp phải có hợp đồng hoàn thiện nội thất bất động sản riêng với khách hàng,
trong đó quy định rõ yêu cầu của khách hàng về thiết kế, kỹ thuật, mẫu mã, hình
thức hoàn thiện nội thất bất động sản và biên bản bàn giao phần xây thô cho
khách hàng.
c) Đối với bất động sản phân
lô bán nền, nếu đã chuyển giao nền đất cho khách hàng (không phụ thuộc đã làm
xong thủ tục pháp lý về giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay chưa) và hợp đồng
không hủy ngang, chủ đầu tư được ghi nhận doanh thu đối với nền đất đã bán khi thỏa
mãn đồng thời các điều kiện sau:
- Đã chuyển giao rủi ro
và lợi ích gắn liền với quyền sử dụng đất cho người mua;
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán nền đất;
- Doanh nghiệp đã thu được hoặc chắc chắn sẽ thu được lợi ích kinh tế từ
giao dịch bán nền đất.
1.6.6. Đối với hàng hoá nhận bán đại lý, ký gửi theo
phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh thu là phần hoa hồng bán hàng mà
doanh nghiệp được hưởng.
1.6.7. Đối với hoạt động dịch vụ ủy thác xuất nhập khẩu,
doanh thu là phí ủy thác đơn vị được hưởng.
1.6.8. Đối với
đơn vị nhận gia công vật tư, hàng hoá, doanh thu là số tiền
gia công thực tế được hưởng, không bao gồm giá trị vật tư, hàng hoá nhận gia công.
1.6.9. Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm, trả
góp, doanh thu được xác định theo giá bán trả tiền ngay;
1.6.10. Nguyên tắc ghi nhận
doanh thu đối với giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo chương trình
dành cho khách hàng truyền thống:
a) Đặc điểm của giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ
theo chương trình dành cho khách hàng truyền thống: Giao dịch theo chương trình
dành cho khách hàng truyền thống phải thỏa mãn đồng thời tất cả các điều kiện
sau:
- Khi mua hàng hóa, dịch vụ, khách hàng được tích điểm
thưởng để khi đạt đủ số điểm theo quy định sẽ được nhận một lượng hàng hóa,
dịch vụ miễn phí hoặc được giảm giá chiết khấu;
- Người bán phải xác định được giá trị hợp lý của hàng
hóa, dịch vụ sẽ phải cung cấp miễn phí hoặc số tiền sẽ chiết khấu, giảm giá cho
người mua khi người mua đạt được các điều kiện của chương trình (tích đủ điểm
thưởng);
- Chương trình phải có giới hạn về thời gian cụ thể, rõ
ràng, nếu quá thời hạn theo quy định của chương trình mà khách hàng chưa đáp
ứng được các điều kiện đặt ra thì người bán sẽ không còn nghĩa vụ phải cung cấp
hàng hóa, dịch vụ miễn phí hoặc giảm giá, chiết khấu cho người mua (số điểm
thưởng của người mua tích lũy hết giá trị sử dụng);
- Sau khi nhận hàng hóa, dịch vụ miễn phí hoặc được chiết
khấu giảm giá, người mua bị trừ số điểm tích lũy theo quy định của chương trình
(đổi điểm tích lũy để lấy hàng hóa, dịch vụ hoặc số tiền chiết khấu, giảm giá
khi mua hàng).
- Việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ miễn phí hoặc chiết
khấu, giảm giá cho người mua khi đạt đủ số điểm thưởng có thể được thực hiện
bởi chính người bán hoặc một bên thứ ba theo quy định của chương trình.
b) Nguyên tắc kế toán
- Tại thời điểm bán hàng
hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải xác định riêng giá trị hợp lý của hàng
hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí hoặc số tiền phải chiết khấu, giảm giá cho
người mua khi người mua đạt được các điều kiện theo quy định của chương trình.
- Doanh thu được ghi nhận là tổng số tiền phải thu hoặc
đã thu trừ đi giá trị hợp lý của hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí hoặc
số phải chiết khấu, giảm giá cho người mua. Giá trị của hàng hóa, dịch vụ phải
cung cấp miễn phí hoặc số phải chiết khấu, giảm giá cho người mua được ghi nhận
là doanh thu chưa thực hiện. Nếu hết thời hạn của chương trình mà người mua
không đạt đủ điều kiện theo quy định và không được hưởng hàng hóa dịch vụ miễn
phí hoặc chiết khấu giảm giá, khoản doanh thu chưa thực hiện được kết chuyển
vào doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ.
- Khi người mua đạt được các điều kiện theo quy định của
chương trình, việc xử lý khoản doanh thu chưa thực hiện được thực hiện như sau:
+ Trường hợp người bán trực tiếp cung cấp hàng hóa, dịch
vụ miễn phí hoặc chiết khấu, giảm giá cho người mua: Khoản doanh thu chưa thực
hiện tương ứng với giá trị hợp lý của số hàng hóa, dịch vụ cung cấp miễn phí
hoặc số phải giảm giá, chiết khấu cho người mua được ghi nhận là doanh thu bán
hàng, cung cấp dịch vụ khi người mua đã nhận được hàng hóa, dịch vụ miễn phí
hoặc được chiết khấu, giảm giá theo quy định của chương trình.
+ Trường hợp bên thứ ba có
nghĩa vụ cung cấp hàng hóa, dịch vụ miễn phí hoặc chiết khấu, giảm giá cho
người mua: Nếu hợp đồng giữa người bán và bên thứ ba đó không mang tính chất
hợp đồng đại lý, khi bên thứ ba thực hiện việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ,
chiết khấu giảm giá, khoản doanh thu chưa thực hiện được kết chuyển sang doanh
thu bán hàng, cung cấp dịch vụ. Nếu hợp đồng mang tính đại lý, chỉ phần chênh
lệch giữa khoản doanh thu chưa thực hiện
và số tiền phải trả cho bên thứ ba mới được ghi nhận là doanh thu. Số tiền
thanh toán cho bên thứ ba được coi như việc thanh toán khoản nợ phải trả.
1.6.11. Nguyên tắc ghi nhận và xác định doanh thu của hợp
đồng xây dựng
a) Doanh thu của hợp đồng xây dựng bao gồm:
- Doanh thu ban đầu được ghi trong hợp đồng;
- Các khoản tăng, giảm khi thực hiện hợp đồng, các khoản
tiền thưởng và các khoản thanh toán khác nếu các khoản này có khả năng làm thay
đổi doanh thu, và có thể xác định được một cách đáng tin cậy:
+ Doanh thu của hợp đồng có thể tăng hay giảm ở từng thời
kỳ, ví dụ: Nhà thầu và khách hàng có thể đồng ý với nhau về các thay đổi và các
yêu cầu làm tăng hoặc giảm doanh thu của hợp đồng trong kỳ tiếp theo so với hợp
đồng được chấp thuận lần đầu tiên; Doanh thu đã được thoả
thuận trong hợp đồng với giá cố định có thể tăng vì lý do giá cả tăng lên;
Doanh thu theo hợp đồng có thể bị giảm do nhà thầu không thực hiện đúng tiến độ
hoặc không đảm bảo chất lượng xây dựng theo thoả thuận
trong hợp đồng; Khi hợp đồng với giá cố định quy định mức giá cố định cho một
đơn vị sản phẩm hoàn thành thì doanh thu theo hợp đồng sẽ tăng hoặc giảm khi
khối lượng sản phẩm tăng hoặc giảm.
+ Khoản tiền thưởng là các khoản phụ thêm trả cho nhà
thầu nếu nhà thầu thực hiện hợp đồng đạt hay vượt mức yêu cầu. Khoản tiền
thưởng được tính vào doanh thu của hợp đồng xây dựng khi có đủ 2 điều kiện: (i) Chắc chắn đạt hoặc vượt mức một số tiêu chuẩn cụ
thể đã được ghi trong hợp đồng; (ii) Khoản tiền thưởng được xác định một
cách đáng tin cậy.
- Khoản thanh toán khác mà nhà thầu thu được từ khách
hàng hay một bên khác để bù đắp cho các chi phí không bao gồm trong giá hợp
đồng. Ví dụ: Sự chậm trễ do khách hàng gây nên; Sai sót trong các chỉ tiêu kỹ
thuật hoặc thiết kế và các tranh chấp về các thay đổi trong việc thực hiện hợp
đồng. Việc xác định doanh thu tăng thêm từ các khoản thanh toán trên còn tuỳ thuộc vào rất nhiều yếu tố không chắc chắn và thường phụ
thuộc vào kết quả của nhiều cuộc đàm phán. Do đó, các khoản thanh toán khác chỉ
được tính vào doanh thu của hợp đồng xây dựng khi:
+ Các cuộc thoả
thuận đã đạt được kết quả là khách hàng sẽ chấp thuận bồi thường;
+ Khoản thanh toán khác được khách hàng chấp thuận và có
thể xác định được một cách đáng tin cậy.
b) Ghi nhận doanh thu của hợp đồng xây dựng theo 1 trong
2 trường hợp sau:
- Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh
toán theo tiến độ kế hoạch, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được ước
tính một cách đáng tin cậy, thì doanh thu của hợp đồng xây dựng được ghi nhận
tương ứng với phần công việc đã hoàn thành do nhà thầu tự xác định vào ngày lập
Báo cáo tài chính mà không phụ thuộc vào hoá đơn thanh toán
theo tiến độ kế hoạch đã lập hay chưa và số tiền ghi trên hoá
đơn là bao nhiêu;
- Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo giá trị khối lượng thực
hiện, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được xác định một cách đáng
tin cậy và được khách hàng xác nhận, thì doanh thu và chi phí liên quan đến hợp
đồng được ghi nhận tương ứng với phần công việc đã hoàn thành được khách hàng
xác nhận trong kỳ phản ánh trên hoá đơn đã lập.
c) Khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng không thể ước
tính được một cách đáng tin cậy, thì:
- Doanh thu chỉ được ghi nhận tương đương với chi phí của
hợp đồng đã phát sinh mà việc được hoàn trả là tương đối chắc chắn;
- Chi phí của hợp đồng chỉ được ghi nhận là chi phí trong
kỳ khi các chi phí này đã phát sinh.
1.6.12. Đối với trường hợp cho thuê tài sản, có nhận
trước tiền cho thuê của nhiều kỳ thì việc ghi nhận doanh thu được thực hiện
theo nguyên tắc phân bổ số tiền cho thuê nhận trước phù hợp với thời gian cho
thuê.
Trường hợp thời gian cho thuê chiếm trên 90% thời gian sử
dụng hữu ích của tài sản, doanh nghiệp có thể lựa chọn phương pháp ghi nhận
doanh thu một lần đối với toàn bộ số tiền cho thuê nhận trước nếu thỏa mãn đồng
thời các điều kiện sau:
+ Bên đi thuê không có quyền
hủy ngang hợp đồng thuê và doanh nghiệp cho thuê không có nghĩa vụ phải trả lại
số tiền đã nhận trước trong mọi trường hợp và dưới mọi hình thức;
+ Số tiền nhận trước từ việc
cho thuê không nhỏ hơn 90% tổng số tiền cho thuê dự kiến thu được theo hợp đồng
trong suốt thời hạn cho thuê và bên đi thuê phải thanh toán toàn bộ số tiền thuê
trong vòng 12 tháng kể từ thời điểm khởi đầu thuê tài sản;
+ Hầu như toàn bộ rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản thuê đã
chuyển giao cho bên đi thuê;
+ Doanh nghiệp cho thuê phải
ước tính được tương đối đầy đủ giá vốn của hoạt động cho thuê.
Các doanh nghiệp ghi nhận doanh thu trên tổng số tiền nhận trước trong
trường hợp này phải thuyết minh trên Báo cáo tài chính về:
+ Chênh lệch về doanh thu và lợi nhuận nếu ghi nhận theo phương pháp phân
bổ dần theo thời gian cho thuê;
+ Ảnh hưởng của việc ghi nhận doanh thu trong kỳ đối với khả năng tạo tiền,
rủi ro trong việc suy giảm doanh thu, lợi nhuận của các kỳ trong tương lai.
1.6.13. Đối với doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ cung cấp
sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ theo yêu cầu của Nhà nước, được Nhà nước trợ cấp,
trợ giá theo quy định thì doanh thu trợ cấp, trợ giá là số tiền được Nhà nước
chính thức thông báo, hoặc thực tế trợ cấp, trợ giá.
1.6.14. Trường hợp bán sản phẩm, hàng hóa kèm theo sản
phẩm, hàng hóa, thiết bị thay thế (phòng ngừa trong những trường hợp sản phẩm,
hàng hóa bị hỏng hóc) thì phải phân bổ doanh thu cho sản phẩm, hàng hóa được
bán và sản phẩm hàng hóa, thiết bị giao cho khách hàng để thay thế phòng ngừa
hỏng hóc. Giá trị của sản phẩm, hàng hóa, thiết bị thay thế được ghi nhận vào
giá vốn hàng bán.
1.6.15.
Đối với khoản phí quản lý đầu tư xây dựng:
- Đối với các doanh nghiệp được giao
quản lý các dự án đầu tư, xây dựng sử dụng nguồn vốn NSNN hoặc vốn trái phiếu
Chính phủ, trái phiếu địa phương, trường hợp lập dự toán chi phí quản lý dự án
theo các quy định của Nhà nước về đầu tư xây dựng sử dụng vốn NSNN thì khoản
kinh phí quản lý dự án được NSNN bồi hoàn không được hạch toán là doanh thu mà
ghi giảm chi phí quản lý dự án.
- Trường hợp doanh nghiệp làm nhiệm vụ
quản lý dự án theo hợp đồng tư vấn thì số thu theo hợp đồng được ghi nhận là
doanh thu cung cấp dịch vụ.
1.6.16. Không ghi nhận doanh thu bán hàng, cung cấp dịch
vụ đối với:
- Trị giá hàng hoá, vật tư, bán thành phẩm xuất giao cho
bên ngoài gia công chế biến; Trị giá hàng gửi bán theo phương thức gửi bán đại
lý, ký gửi (chưa được xác định là đã bán);
- Số tiền thu được từ việc bán sản phẩm sản xuất thử;
- Các khoản doanh thu hoạt động tài chính;
- Các khoản thu nhập khác.
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 511 – Doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ
Bên
Nợ:
- Các khoản thuế gián thu phải nộp (GTGT, TTĐB, XK, BVMT);
- Doanh thu hàng bán bị trả lại kết chuyển cuối kỳ;
- Khoản giảm giá hàng bán kết chuyển cuối kỳ;
- Khoản chiết khấu thương mại kết chuyển
cuối kỳ;
- Kết chuyển doanh thu thuần vào tài khoản 911 "Xác
định kết quả kinh doanh".
Bên
Có: Doanh thu bán sản phẩm, hàng hoá, bất
động sản đầu tư và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp thực hiện trong kỳ kế
toán.
Tài
khoản 511 không có số dư cuối kỳ.
Tài khoản 511 - Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, có 6 tài khoản cấp 2:
- Tài khoản 5111 - Doanh thu bán hàng hoá: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu và doanh thu thuần của khối lượng hàng
hoá được xác định là đã bán trong một kỳ kế toán của doanh nghiệp. Tài khoản này chủ yếu dùng cho các ngành kinh
doanh hàng hoá, vật tư, lương thực,...
- Tài khoản 5112 - Doanh
thu bán các thành phẩm: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu và doanh thu thuần của khối lượng sản
phẩm (thành phẩm, bán thành phẩm) được xác định là đã bán trong một kỳ kế toán
của doanh nghiệp. Tài khoản này chủ yếu dùng cho các ngành sản xuất vật chất
như: Công nghiệp, nông nghiệp, xây lắp, ngư nghiệp, lâm nghiệp,...
- Tài khoản 5113 - Doanh thu cung cấp dịch vụ: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu và doanh thu thuần của khối lượng dịch
vụ đã hoàn thành, đã cung cấp cho khách hàng và được xác định là đã bán trong
một kỳ kế toán. Tài khoản này chủ yếu dùng cho các ngành kinh doanh dịch vụ
như: Giao thông vận tải, bưu điện, du lịch, dịch vụ công cộng, dịch vụ khoa
học, kỹ thuật, dịch vụ kế toán, kiểm toán,...
- Tài khoản 5114 - Doanh thu trợ cấp, trợ giá: Tài khoản này dùng để phản ánh các khoản
doanh thu từ trợ cấp, trợ giá của Nhà nước khi doanh nghiệp thực hiện các nhiệm
vụ cung cấp sản phẩm, hàng hoá và dịch vụ theo yêu cầu của Nhà nước.
- Tài khoản 5117 -
Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư: Tài khoản này dùng để phản ánh
doanh thu cho thuê bất động sản đầu tư và doanh thu bán, thanh lý bất động sản
đầu tư.
- Tài khoản 5118 - Doanh thu khác: Tài khoản này dùng để phản ánh các
khoản doanh thu ngoài doanh thu bán hàng hoá, doanh thu bán thành phẩm, doanh
thu cung cấp dịch vụ, doanh thu được trợ cấp trợ giá và doanh thu kinh doanh
bất động sản như: Doanh thu bán vật liệu, phế liệu, nhượng bán công cụ, dụng cụ
và các khoản doanh thu khác.
3. Phương
pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu
3.1. Doanh thu của khối lượng sản phẩm (thành phẩm, bán thành
phẩm), hàng hoá, dịch vụ đã được xác định là đã bán trong kỳ kế toán:
a) Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, bất động sản đầu
tư thuộc đối tượng chịu thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế
bảo vệ môi trường, kế toán phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ theo
giá bán chưa có thuế, các khoản thuế gián thu phải nộp (chi tiết từng loại
thuế) được tách riêng ngay khi ghi nhận doanh thu (kể cả thuế GTGT phải nộp
theo phương pháp trực tiếp), ghi:
Nợ các TK 111,
112, 131,... (tổng giá thanh
toán)
Có TK 511 - Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (giá chưa có thuế)
Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
b) Trường hợp không tách ngay được các khoản thuế phải
nộp, kế toán ghi nhận doanh thu bao gồm cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác
định nghĩa vụ thuế phải nộp và ghi giảm doanh thu, ghi:
Nợ TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 333 -
Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
3.2. Trường hợp, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
phát sinh bằng ngoại tệ:
- Ngoài việc ghi sổ kế toán chi tiết số nguyên tệ đã thu
hoặc phải thu, kế toán phải căn cứ vào tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm
phát sinh nghiệp vụ kinh tế để quy đổi ra đơn vị tiền tệ kế toán để hạch toán
vào tài khoản 511 "Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ".
- Trường hợp có nhận tiền ứng trước
của khách hàng bằng ngoại tệ thì doanh thu tương ứng với số tiền ứng trước được
quy đổi ra đơn vị tiền tệ kế toán theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm
nhận ứng trước.
3.3. Đối với giao dịch hàng đổi hàng không tương tự:
Khi xuất sản phẩm, hàng hoá đổi lấy vật
tư, hàng hoá, TSCĐ không tương tự, kế toán phản ánh doanh thu bán hàng để đổi
lấy vật tư, hàng hoá, TSCĐ khác theo giá trị hợp lý tài sản nhận về sau khi
điều chỉnh các khoản tiền thu thêm hoặc trả thêm. Trường hợp không xác định
được giá trị hợp lý tài sản nhận về thì doanh thu xác định theo giá trị hợp lý
của tài sản mang đi trao đổi sau khi điều chỉnh các khoản tiền thu thêm hoặc
trả thêm
- Khi ghi nhận doanh thu, ghi:
Nợ TK 131 -
Phải thu của khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ (giá chưa có thuế)
Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
Đồng
thời ghi nhận giá vốn hàng mang đi trao đổi, ghi:
Nợ
TK 632 Giá vốn hàng bán
Có
các TK 155, 156
- Khi nhận vật tư, hàng hoá, TSCĐ do trao đổi, kế toán
phản ánh giá trị vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhận được do trao đổi, ghi:
Nợ các TK 152, 153,
156, 211,... (giá mua
chưa có thuế GTGT)
Nợ TK 133 - Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có)
Có TK 131 - Phải thu của khách hàng (tổng giá thanh
toán).
- Trường hợp được thu thêm tiền do giá trị hợp lý của sản
phẩm, hàng hoá đưa đi trao đổi lớn hơn giá trị hợp lý của vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhận được do trao đổi thì khi nhận được tiền
của bên có vật tư, hàng hoá, TSCĐ trao đổi, ghi:
Nợ các TK 111, 112 (số tiền đã thu thêm)
Có TK 131 - Phải thu của khách hàng.
- Trường hợp phải trả thêm tiền do giá trị hợp lý của sản
phẩm, hàng hoá đưa đi trao đổi nhỏ hơn giá trị hợp lý của vật tư, hàng hoá,
TSCĐ nhận được do trao đổi thì khi trả tiền cho bên có vật tư, hàng hoá, TSCĐ
trao đổi, ghi:
Nợ TK 131 - Phải thu của khách hàng
Có các TK 111, 112, ...
3.4. Khi bán hàng hoá theo phương thức trả chậm, trả góp:
- Khi bán hàng trả chậm, trả góp, kế toán phản ánh doanh
thu bán hàng theo giá bán trả tiền ngay chưa có thuế, ghi :
Nợ TK 131 - Phải thu của khách hàng
Có TK 511- Doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ (giá bán trả
tiền ngay chưa có thuế)
Có TK 333 - Thuế và các khoản phải
nộp Nhà nước (3331, 3332).
Có TK 3387 - Doanh
thu chưa thực hiện (chênh lệch giữa tổng số tiền
theo giá bán trả chậm, trả
góp với giá bán trả tiền ngay).
Định kỳ, ghi nhận doanh thu tiền lãi bán
hàng trả chậm, trả góp trong kỳ, ghi:
Nợ TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện
Có TK 515 - Doanh thu hoạt động tài
chính (lãi trả chậm, trả góp).
3.5.
Trường hợp bán sản phẩm, hàng hóa kèm theo sản phẩm, hàng hóa, thiết bị thay
thế:
a) Kế toán
phản ánh giá vốn hàng bán bao gồm giá trị sản phẩm, hàng hóa được bán và giá
trị sản phẩm, hàng hóa, thiết bị phụ tùng thay thế, ghi:
Nợ TK 632 -
Giá vốn hàng bán
Có
các TK 153, 155, 156.
b) Ghi
nhận doanh thu bán hàng (vừa bán sản phẩm, hàng hóa, vừa bán sản phẩm, hàng
hóa, thiết bị phụ tùng thay thế), ghi:
Nợ các TK
111, 112, 131
Có
TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có
TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
3.6. Doanh thu phát sinh từ
chương trình dành cho khách hàng truyền thống
a) Khi bán hàng hóa, cung
cấp dịch vụ trong chương trình dành cho khách hàng truyền thống, kế toán ghi
nhận doanh thu trên cơ sở tổng số tiền thu được trừ đi phần doanh thu chưa thực
hiện là giá trị hợp lý của hàng hóa, dịch vụ cung cấp miễn phí hoặc số tiền
chiết khấu, giảm giá cho khách hàng:
Nợ các TK 112, 131
Có TK 511 - Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3387 - Doanh
thu chưa thực hiện
Có TK 333 - Thuế và
các khoản phải nộp Nhà nước.
b) Khi hết thời hạn quy định
của chương trình, nếu khách hàng không đáp ứng được các điều kiện để hưởng các
ưu đãi như nhận hàng hóa, dịch vụ miễn phí hoặc chiết khấu giảm giá, người bán
không phát sinh nghĩa vụ phải thanh toán cho khách hàng, kế toán kết chuyển
doanh thu chưa thực hiện thành doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ, ghi:
Nợ TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
c) Khi khách hàng đáp ứng đủ
các điều kiện của chương trình để được hưởng ưu đãi, khoản doanh thu chưa thực
hiện được xử lý như sau:
- Trường hợp người bán trực
tiếp cung cấp hàng hóa, dịch vụ miễn phí hoặc chiết khấu, giảm giá cho người
mua, khoản doanh thu chưa thực hiện được kết chuyển sang ghi nhận là doanh thu
bán hàng, cung cấp dịch vụ tại thời điểm thực hiện xong nghĩa vụ với khách hàng
(đã chuyển giao hàng hóa, dịch vụ miễn phí hoặc đã chiết khấu, giảm giá cho
khách hàng):
Nợ TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
- Trường hợp bên thứ ba là
người cung cấp hàng hóa, dịch vụ hoặc chiết khấu giảm giá cho khách hàng thì
thực hiện như sau:
+ Trường hợp doanh nghiệp
đóng vai trò là đại lý của bên thứ ba, phần chênh lệch giữa khoản doanh thu
chưa thực hiện và số tiền phải thanh toán cho bên thứ ba đó được ghi nhận là
doanh thu bán hàng cung cấp dịch vụ khi phát sinh nghĩa vụ thanh toán với bên
thứ ba, ghi:
Nợ TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (phần
chênh
lệch giữa doanh thu chưa thực hiện và số tiền trả cho bên
thứ ba được coi như doanh thu hoa hồng đại lý)
Có các TK 111, 112 (số tiền thanh toán cho bên thứ ba).
+ Trường hợp doanh nghiệp
không đóng vai trò đại lý của bên thứ ba (giao dịch mua đứt, bán đoạn), toàn bộ
khoản doanh thu chưa thực hiện sẽ được ghi nhận là doanh thu bán hàng, cung cấp
dịch vụ khi phát sinh nghĩa vụ thanh toán cho bên thứ ba, số tiền phải thanh
toán cho bên thứ ba được ghi nhận vào giá vốn hàng bán, ghi:
Nợ TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
Đồng thời phản ánh số tiền
phải thanh toán cho bên thứ ba là giá vốn hàng hóa, dịch vụ cung cấp cho khách
hàng, ghi:
Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán
Có các TK 112, 331.
3.7. Khi cho thuê hoạt động TSCĐ và cho thuê hoạt động
bất động sản đầu tư, kế toán phản ánh doanh thu phải phù hợp với dịch vụ cho
thuê hoạt động TSCĐ và cho thuê hoạt động bất động sản đầu tư đã hoàn thành
từng kỳ. Khi phát hành hoá đơn thanh toán tiền thuê hoạt động TSCĐ và cho thuê
hoạt động bất động sản đầu tư, ghi:
Nợ TK 131 - Phải thu của khách hàng (nếu chưa nhận được
tiền ngay)
Nợ các TK 111, 112
(nếu thu được tiền ngay)
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp.
3.8. Trường hợp thu trước tiền nhiều kỳ về cho thuê hoạt
động TSCĐ và cho thuê hoạt động bất động sản đầu tư :
- Khi nhận tiền của khách hàng trả trước về cho thuê hoạt
động TSCĐ và cho thuê hoạt động bất động sản đầu tư cho nhiều kỳ, ghi:
Nợ các TK 111, 112 (tổng số tiền nhận
trước)
Có TK 3387- Doanh thu chưa thực hiện
(giá chưa có thuế GTGT)
Có TK 3331- Thuế GTGT phải nộp.
- Định kỳ, tính và kết chuyển doanh thu của kỳ kế toán,
ghi:
Nợ TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện
Có TK 511- Doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ (5113, 5117).
- Số tiền phải trả lại cho khách hàng vì hợp đồng cho
thuê hoạt động TSCĐ và cho thuê hoạt động bất động sản đầu tư không được thực
hiện tiếp hoặc thời gian thực hiện ngắn hơn thời gian đã thu tiền trước (nếu
có), ghi:
Nợ TK 3387- Doanh thu chưa thực hiện (giá chưa có thuế
GTGT)
Nợ TK 3331- Thuế GTGT phải nộp (số tiền trả lại cho bên
thuê về thuế
GTGT của hoạt
động cho thuê tài sản không được thực hiện)
Có các TK 111, 112,... (tổng số tiền trả lại).
- Trường hợp thỏa mãn các
điều kiện theo quy định tại điểm 1.6.12 Điều này thì kế toán được ghi nhận
doanh thu đối với toàn bộ số tiền nhận trước.
3.9. Trường hợp bán hàng thông qua
đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng
a) Kế toán ở đơn vị giao hàng đại lý:
- Khi xuất kho sản phẩm, hàng hoá
giao cho các đại lý phải lập Phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý. Căn cứ vào
phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý, ghi:
Nợ TK 157 - Hàng gửi đi bán
Có các TK 155, 156.
- Khi hàng hoá giao cho đại lý đã bán được, căn cứ vào
Bảng kê hoá đơn bán ra của hàng hoá đã bán do các bên nhận đại lý hưởng hoa
hồng lập gửi về kế toán phản ánh doanh thu bán hàng theo giá bán chưa có thuế
GTGT, ghi:
Nợ các TK 111, 112, 131,... (tổng giá thanh toán)
Có TK 511 - Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp (33311).
Đồng thời phản ánh giá vốn của hàng bán ra, ghi:
Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán
Có TK 157 - Hàng gửi đi bán.
- Số tiền hoa hồng phải trả cho đơn vị nhận bán hàng đại
lý hưởng hoa hồng, ghi:
Nợ TK 641 - Chi phí bán hàng (hoa hồng đại lý chưa có
thuế GTGT)
Nợ TK 133 - Thuế GTGT được khấu trừ (1331)
Có các TK 111, 112,
131, …
b) Kế toán ở đơn vị nhận đại lý, bán đúng giá hưởng hoa
hồng:
- Khi nhận hàng đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh
nghiệp chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về toàn bộ giá trị hàng hoá nhận
bán đại lý trong phần thuyết minh Báo cáo tài chính.
- Khi hàng hoá nhận bán đại lý đã bán được, căn cứ vào
Hoá đơn GTGT hoặc Hoá đơn bán hàng và các chứng từ liên quan, kế toán phản ánh
số tiền bán hàng đại lý phải trả cho bên giao hàng, ghi:
Nợ các TK 111,
112, 131, ...
Có TK 331 - Phải trả cho người bán (tổng giá thanh toán).
- Định kỳ, khi xác định doanh thu hoa hồng bán hàng đại
lý được hưởng, ghi:
Nợ TK 331 -
Phải trả cho người bán
Có TK 511 - Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 - Thuế
GTGT phải nộp (nếu có).
- Khi trả tiền bán
hàng đại lý cho bên giao hàng, ghi:
Nợ TK 331 - Phải trả cho người bán
Có các TK 111, 112.
3.10. Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch
vụ xuất bán cho các đơn vị hạch toán phụ thuộc trong nội bộ doanh nghiệp.
3.10.1. Trường hợp không ghi
nhận doanh thu giữa các khâu trong nội bộ doanh nghiệp, chỉ ghi nhận doanh thu
khi thực bán hàng ra bên ngoài:
a) Kế toán tại đơn vị bán
- Khi xuất sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đến các đơn vị hạch toán phụ thuộc trong nội
bộ doanh nghiệp, kế toán lập Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ hoặc hóa đơn
GTGT, ghi:
Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ (giá vốn)
Có các TK 155, 156
Có TK 333 - Thuế và
các khoản phải nộp Nhà nước.
- Khi nhận được thông báo từ
đơn vị mua là sản phẩm, hàng hóa đã được tiêu thụ ra bên ngoài, đơn vị bán ghi
nhận doanh thu, giá vốn:
+ Phản ánh giá vốn hàng bán,
ghi:
Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán
Có 136 - Phải thu
nội bộ.
+ Phản ánh doanh thu, ghi:
Nợ TK 136 - Phải thu nội bộ
Có TK 511 - Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
b) Kế toán tại đơn vị mua
- Khi nhận được sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ do đơn vị
hạch toán phụ thuộc trong nội bộ doanh nghiệp chuyển đến, kế toán căn cứ vào
các chứng từ có liên quan, ghi:
Nợ các TK 155, 156 (giá vốn)
Nợ TK 133 - Thuế GTGT được khấu trừ (nếu
có)
Có TK 336 - Phải trả nội bộ.
- Khi bán sản phẩm, hàng hoá,
dịch vụ ra bên ngoài, kế toán ghi nhận doanh thu, giá vốn như giao dịch bán hàng
thông thường.
- Trường hợp đơn vị hạch
toán phụ thuộc không được phân cấp hạch toán đến kết quả kinh doanh sau thuế,
kế toán phải kết chuyển doanh thu, giá vốn cho đơn vị cấp trên:
+ Kết chuyển giá vốn, ghi:
Nợ TK 336 - Phải trả nội bộ
Có TK 632 - Giá vốn
hàng bán.
+ Kết chuyển doanh thu, ghi:
Nợ TK 511 - Doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 336 - Phải
trả nội bộ.
3.10.2. Trường hợp doanh nghiệp ghi nhận doanh thu bán
hàng cho các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp, ghi:
Nợ các TK 136 - Phải thu nội bộ
Có TK
511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (chi tiết giao
dịch bán hàng nội
bộ)
Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
- Ghi nhận giá vốn hàng bán như giao dịch bán hàng thông
thường.
3.11. Đối với hoạt động gia công hàng hoá:
a) Kế toán tại đơn vị giao hàng để gia công:
- Khi xuất kho giao hàng để gia công, ghi:
Nợ TK 154 - Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
Có các TK 152, 156.
- Ghi nhận chi phí gia công hàng hoá
và thuế GTGT được khấu trừ:
Nợ TK 154 - Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
Nợ TK 133 - Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có)
Có các TK 111, 112, 331,...
- Khi nhận lại hàng gửi gia công chế biến hoàn thành nhập
kho, ghi:
Nợ các TK 152, 156
Có TK 154
- Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang.
b) Kế toán tại đơn vị nhận hàng để gia công:
- Khi nhận hàng để gia công, doanh
nghiệp chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về toàn bộ giá trị vật tư, hàng hoá nhận gia
công trong phần thuyết minh Báo cáo tài chính.
- Khi xác định doanh thu từ số tiền gia công thực tế được
hưởng, ghi:
Nợ
các TK 111, 112, 131, ...
Có TK 511- Doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 - Thuế
GTGT phải nộp (33311).
3.12. Kế toán
doanh thu hợp đồng xây dựng.
- Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được
thanh toán theo tiến độ kế hoạch, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được
ước tính một cách đáng tin cậy, thì kế toán căn cứ vào chứng từ phản ánh doanh
thu tương ứng với phần công việc đã hoàn thành (không phải hoá
đơn) do nhà thầu tự xác định tại thời điểm lập Báo cáo tài chính, ghi:
Nợ TK 337 - Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây
dựng
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
(5111).
- Căn cứ vào Hoá đơn GTGT được lập
theo tiến độ kế hoạch để phản ánh số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế
hoạch đã ghi trong hợp đồng, ghi:
Nợ TK 131 - Phải thu của khách hàng
Có TK 337 - Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây
dựng
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp.
- Khi nhận được tiền do khách hàng trả, hoặc nhận tiền
khách hàng ứng trước, ghi:
Nợ các TK 111, 112, ...
Có TK 131 - Phải thu của khách hàng.
- Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được
thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện, khi kết quả thực hiện hợp đồng
xây dựng được xác định một cách đáng tin cậy và được khách hàng xác nhận, thì
kế toán phải lập Hoá đơn GTGT trên cơ sở phần công việc đã
hoàn thành được khách hàng xác nhận, căn cứ vào Hoá đơn
GTGT, ghi:
Nợ các TK 111, 112, 131, ...
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (5111)
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp.
- Khoản tiền thưởng thu được từ khách hàng trả phụ thêm
cho nhà thầu khi thực hiện hợp đồng đạt hoặc vượt một số chỉ tiêu cụ thể đã
được ghi trong hợp đồng, ghi:
Nợ các TK 111, 112, 131, ...
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (5111)
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp.
- Khoản bồi thường thu được từ khách hàng hay bên khác để
bù đắp cho các chi phí không bao gồm trong giá trị hợp đồng (ví dụ: Sự chậm trễ
do khách hàng gây nên; sai sót trong các chỉ tiêu kỹ thuật hoặc thiết kế và các
tranh chấp về các thay đổi trong việc thực hiện hợp đồng), ghi:
Nợ các TK 111, 112, 131, ...
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (5111)
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp (nếu có).
- Khi nhận được tiền thanh toán khối lượng công trình
hoàn thành hoặc khoản ứng trước từ khách hàng, ghi:
Nợ các TK 111, 112, ...
Có TK 131 - Phải thu của khách hàng.
3.13. Kế toán doanh
thu từ các khoản trợ cấp, trợ giá của Nhà nước cho doanh nghiệp:
- Khi nhận được thông báo của Nhà
nước về trợ cấp, trợ giá, ghi:
Nợ TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước (3339)
Có TK 511
- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (5114).
- Khi nhận được tiền của Ngân sách Nhà nước thanh toán,
ghi:
Nợ các TK 111, 112, ...
Có TK 333 - Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước (3339).
3.14. Kế toán bán, thanh lý bất động sản
đầu tư
-
Ghi nhận doanh thu bán bất động sản đầu tư
Nợ các TK 111, 112, 131, ... (tổng giá thanh toán)
Có TK 5117 - Doanh thu kinh doanh bất
động sản đầu tư
Có TK 3331 -
Thuế GTGT (33311 - Thuế GTGT đầu ra).
-
Ghi nhận giá vốn bất động sản đầu tư, ghi:
Nợ
TK 632 - Giá vốn hàng bán (giá trị còn lại)
Nợ
TK 214 - Hao mòn lũy kế (2147) (nếu có)
Có
TK 217 - Bất động sản đầu tư (nguyên giá).
3.15. Trường hợp trả lương cho công nhân
viên và người lao động khác bằng sản phẩm, hàng hoá: Kế toán phải ghi nhận
doanh thu đối với sản phẩm, hàng hóa như đối với giao dịch bán hàng thông
thường, ghi:
Nợ TK 334 - Phải trả người lao động (tổng
giá thanh toán)
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp (33311).
3.16. Trường hợp sử dụng sản phẩm, hàng
hoá để biếu, tặng cho cán bộ công nhân viên được trang trải bằng quỹ khen
thưởng, phúc lợi: Kế toán phải ghi nhận doanh thu đối với sản phẩm, hàng hóa
như đối với giao dịch bán hàng thông thường, ghi:
Nợ TK 353 - Quỹ khen thưởng, phúc lợi (tổng
giá thanh toán)
Có TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ
Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp (33311).
3.17. Cuối kỳ kế toán, kết chuyển doanh
thu của hàng bán bị trả lại, khoản giảm giá hàng bán và chiết khấu thương mại
phát sinh trong kỳ trừ vào doanh thu thực tế trong kỳ để xác định doanh thu
thuần, ghi:
Nợ TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 521 - Các
khoản giảm trừ doanh thu.
3.18. Cuối kỳ kế toán, kết chuyển doanh
thu thuần sang TK 911 “Xác định kết quả kinh doanh”, ghi:
Nợ TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 911 - Xác
định kết quả kinh doanh.
No comments:
Post a Comment